Aσυναίρετα
ουσιαστικά
Η
πρώτη κλίση περιλαμβάνει ονόματα:
- αρσενικά σε: -ας, -ης
- θηλυκά σε: -α (γεν. -ας), -α (γεν. -ης) -η
Παρατηρήσεις:
- Το -α στην κατάληξη -α είναι άλλοτε μακρόχρονο και άλλοτε βραχύχρονο·
- Το -α στην κατάληξη -ας σε οποιαδήποτε πτώση είναι πάντοτε μακρόχρονο, π.χ. τῆς χώρᾱς
- Η γενική του πληθυντικού τονίζεται στη λήγουσα και παίρνει περισπωμένη, π.χ. τῶν χωρῶν
|
καταλήξεις των
ουσιαστικών της α' κλίσης
|
|||
Ενικός
|
Αρσενικά
σε -ας
|
Αρσενικά
σε -ης
|
Θηλυκά
σε -α
|
Θηλυκά
σε -η
|
ον.
γεν.
δοτ.
αιτ.
κλ.
|
-ας
-ου
-ᾳ
-αν
-α
|
-ης
-ου
-ῃ
-ην
-α
ή -α
|
-α
-ας
ή -ης
-ᾳ
ή -ῃ
-αν
-α
|
-η
-ης
-ῃ
-ην
-η
|
Πληθυντικός
|
ον.
γεν.
δοτ.
αιτ.
κλ.
|
-αι
-ῶν
-αις
-ας
-αι
|
|
αρσενικά σε -ας
και σε -ης
|
|||
σε
-ας
|
σε
-ης
(οξύτονα)
|
σε
-ης
(παροξύτονα)
|
σε
-ης
|
|
ὁ
τοῦ
τῷ
τὸν
ὦ
|
νεανί-ας
νεανί-ου
νεανί-ᾳ
νεανί-αν
νεανί-α
|
ποιητ-ὴς
ποιητ-οῦ
ποιητ-ῇ
ποιητ-ήν
ποιητ-ὰ
|
στρατιώτ-ης
στρατιώτ-ου
στρατιώτ-ῃ
στρατιώτ-ην
στρατιώτ-α
|
εὐπατρίδ-ης
εὐπατρίδ-ου
εὐπατρίδ-ῃ
εὐπατρίδ-ην
εὐπατρίδ-η
|
οἱ
τῶν
τοῖς
τοὺς
ὦ
|
νεανί-αι
νεανι-ῶν
νεανί-αις
νεανί-ας
νεανί-αι
|
ποιητ-αὶ
ποιητ-ῶν
ποιητ-αῖς
ποιητ-ὰς
ποιητ-αὶ
|
στρατιῶτ-αι
στρατιωτ-ῶν
στρατιώτ-αις
στρατιώτ-ας
στρατιῶτ-αι
|
εὐπατρίδ-αι
εὐπατριδ-ῶν
εὐπατρίδ-αις
εὐπατρίδ-ας
εὐπατρίδ-αι
|
Σχηματίζουν την κλητική
του ενικού σε -α:
|
|
θηλυκά σε
-α (γενική -ας)
|
||||
σε
-α
(οξύτονα)
|
σε
-α
|
σε
-ης
(προπαρο-
ξύτονα)
|
σε
-ης
(παροξύτονα)
|
σε
-ης
(παροξύτονα)
|
|
ἡ
τῆς
τῇ
τὴν
ὦ
|
στρατι-ὰ
στρατι-ᾶς
στρατι-ᾷ
στρατι-ὰν
στρατι-ὰ
|
πολιτεί-α
πολιτεί-ας
πολιτεί-ᾳ
πολιτεί-αν
πολιτεί-α
|
ἀλήθει-α
ἀληθεί-ας
ἀληθεί-ᾳ
ἀλήθει-αν
ἀλήθει-α
|
ὥρ-α
ὥρ-ας
ὥρ-ᾳ
ὥρ-αν
ὥρ-α
|
σφαῖρ-α
σφαίρ-ας
σφαίρ-ᾳ
σφαῖρ-αν
σφαῖρ-α
|
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
ὦ
|
στρατι-αὶ
στρατι-ῶν
στρατι-αῖς
στρατι-ὰς
στρατι-αὶ
|
πολιτεῖ-αι
πολιτει-ῶν
πολιτεί-αις
πολιτεί-ας
πολιτεῖ-αι
|
ἀλήθει-αι
ἀληθει-ῶν
ἀληθεί-αις
ἀληθεί-ας
ἀλήθει-αι
|
ὥρ-αι
ὡρ-ῶν
ὥρ-αις
ὥρ-ας
ὥρ-αι
|
σφαῖρ-αι
σφαιρ-ῶν
σφαίρ-αις
σφαίρ-ας
σφαῖρ-αι
|
|||||||||||
Στα
παραπάνω ουσιαστικά σε –α η γενική
του ενικού σχηματίζεται σε -ας.
Αυτό γίνεται όταν στην ονομαστική
πριν από το -α υπάρχει φωνήεν
ή ρ. Το α αυτό είναι μακρόχρονο
και λέγεται καθαρό.
|
||||||||||||||||
Εξαιρέσεις:
Το καθαρό
-α δεν είναι μακρόχρονο αλλά βραχύχρονο.
Σημείωση:
Στην αιτιατική
και κλητική του ενικού το -α
είναι μακρόχρονο ή βραχύχρονο, όπως
στην ονομαστική του ενικού, π.χ. ἡ ὥρα,
τήν ὥραν, ὦ ὥρα, ἡ σφαῖρα, τήν σφαῖραν,
ὦ σφαῖρα, ἡ γλῶσσα, τήν γλῶσσαν
ὦ γλῶσσα
Στα
παραπάνω ουσιαστικά η γενική του ενικού
σχηματίζεται σε -ης.
Αυτό γίνεται, όταν στην ονομαστική πριν
από το -α
υπάρχει σύμφωνο, εκτός από το ρ.
Το α
αυτό
είναι βραχύχρονο
και λέγεται μη
καθαρό
|
|
θηλυκά σε
-η
|
|
σε
-η
(οξύτονα)
|
σε
-α
(παροξύτονα)
|
|
ἡ
τῆς
τῇ
τὴν
ὦ
|
ψυχ-ὴ
ψυχ-ῆς
ψυχ-ῇ
ψυχ-ὴν
ψυχ-ὴ
|
κώμ-η
κώμ-ης
κώμ-ῃ
κώμ-ην
κώμ-η
|
αἱ
τῶν
ταῖς
τὰς
ὦ
|
ψυχ-αὶ
ψυχ-ῶν
ψυχ-αῖς
ψυχ-ὰς
ψυχ-αὶ
|
κῶμ-αι
κωμ-ῶν
κώμ-αις
κώμ-ας
κῶμ-αι
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου