ΕΝΑ
ΦΟΒΕΡΟ ΟΝΕΙΡΟ
Post
bellum Actiacum Cassius Parmensis, qui in exercitu M. Antonii fuerat,
Athenas confugit. Ibi vix animum sollicitum somno dederat, cum
repente apparuit ei species horrenda. Existimavit ad se venire
hominem ingentis magnitudinis et facie squalida, similem effigiei
mortui. Quem
simul aspexit Cassius, timorem concepit nomenque eius audire cupivit.
Respondit ille se esse Orcum. Tum terror Cassium concussit et e somno
eum excitavit. Cassius
servos inclamavit et de homine eos interrogavit. Illi neminem
viderant. Cassius iterum se somno dedit eandemque speciem somniavit.
Paucis post diebus res ipsa fidem somnii confirmavit. Nam Octavianus
supplicio capitis eum adfecit.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Μετά τη ναυμαχία του
Ακτίου ο Κάσσιος από την Πάρμα, που είχε
υπηρετήσει στο στρατό του Μάρκου
Αντωνίου, κατέφυγε στην Αθήνα. Εκεί,
πριν καλά-καλά παραδώσει στον ύπνο την
ταραγμένη του ψυχή, παρουσιάστηκε
σ’αυτόν ξαφνικά μια φρικτή μορφή. Νόμισε
πως ερχόταν προς αυτόν ένας άνθρωπος πελώριου μεγέθος και βρώμικης όψης,
όμοιος με είδωλο νεκρού. Μόλις τον είδε
ο Κάσσιος, τον έπιασε φόβος και θέλησε
να πληροφορηθεί τ' όνομά του. Εκείνος
απάντησε πως ήταν ο Πλούτωνας.
Τότε τρόμος συντάραξε τον Κάσσιο και
τον σήκωσε από τον ύπνο του. Ο
Κάσσιος φώναξε τους δούλους και τους
ρώτησε γι' αυτόν τον άνθρωπο. Εκείνοι
δεν είχαν δει κανέναν. Ο Κάσσιος παραδόθηκε
για δεύτερη φορά στον ύπνο κι ονειρεύτηκε
την ίδια μορφή. Λίγες μέρες αργότερα η
ίδια η πραγματικότητα επιβεβαίωσε την
αξιοπιστία του ονείρου. Δηλαδή ο
Οκταβιανός επέβαλε σ’αυτόν την ποινή
του θανάτου.
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
post
: μετά
bellum
: πόλεμος
Actiacum
: Ακτιακός
– η - ο
Cassius
: Κάσσιος
Parmensis:
Παρμένσιος
qui
: ο
οποίος
exercitu
: στρατός
M.
Antonii :
Μάρκος Αντώνιος
Athenas
: Αθήνα
confugit
:
καταφεύγω
ibi
: εκεί
vix
: μόλις
animum
:
ψυχή
sollicitum
:
ανήσυχος
somno
: ύπνος
dederat:
δίνω
cum
: όταν
repente
: ξαφνικά
apparuit
: εμφανίζομαι
ei
: αυτός
– η – ο
species
: μορφή
horrenda
: φρικτός
– η – ο
existimavit
: νομίζω
ad
: πρός
venire
: έρχομαι
hominem
: άνθρωπος
ingentis
: πελώριος
– α – ο
magnitudinis
:
μέγεθος
facie
: πρόσωπο
squalida:
βρώμικος – η – ο
similem
: όμοιος
– α – ο
effigiei
: εικόνα
mortui
: νεκρός
quem
: αυτός
– η – ο
simul
: μόλις
aspexit
: κοιτάζω
Cassius
: Κάσσιος
timorem
:
φόβος
concepit
:
πιάνω
nomen
: όνομα
audire
:
ακούω
cupivit:
επιθυμώ
respondit
:
απαντώ
Orcum:
Πλούτωνας
tum
: τότε
terror
: τρόμος
concussit
: συνταράζω
somno
:
ύπνος
excitavit
:
ξυπνάω , σηκώνω
servos
: δούλος
inclamavit
: φωνάζω
homine
: άνθρωπος
interrogavit
: ρωτώ
neminem
: κανείς
viderant
: βλέπω
iterum
: για
δεύτερη φορά
eandem
: ίδιος
speciem
:
μορφή
somniavit
: ονειρεύομαι
paucis
: λίγος
– η - ο
post
: μετά
diebus
: μέρα
res
:
πράγμα
ipsa
:
ίδιος – α – ο
fidem
:
πίστη
confirmavit
: επιβεβαιώνω
nam
:
δηλαδή, γιατί
Octavianus
: Οκταβιανός
supplicio
:
τιμωρία
capitis
: κεφάλι
– θανατική ποινή
adfecit:
περιβάλλω
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ
ΑΝΑΛΥΣΗ
1.Post
bellum Actiacum Cassius Parmensis,
,
Athenas confugit
confugit:
ρήμα
Cassius
Parmensis:
υποκείμενο
Athenas :
απρόθετη αιτιατική
που δηλώνει κίνηση σε τόπο στο confugit
post
bellum:
εμπρόθετος προσδιορισμός του χρόνου
(χρονική ακολουθία)
στο
confugit
Actiacum
: επιθετικός
προσδιορισμός στο bellum
2.qui
in exercitu M. Antonii fuerat,.
fuerat:
ρήμα
qui
: υποκείμενο
in
exercitu :
εμπρόθετος προσδιορισμός του τόπου
(ή
του εντοπισμού σε κατάσταση) στο fuerat
M.
Antonii: γενική
κτητική στο exercitu
3.Ibi
vix animum sollicitum somno dederat,
dederat:
ρήμα
ibi
:
επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου
στο dederat
vix
:
επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου
στο dederat
animum
: αντικείμενο
(αμ.)
sollicitum
:
επιθετικός προσδιορισμός στο animum
somno:
αντικείμενο (εμ.)
4.cum
repente apparuit ei species horrenda:
δευτερεύουσα
χρονική πρόταση
ως
επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου
στο περιεχόμενο της κύριας
πρότασης
3. Εισάγεται με τον αντίστροφο σύνδεσμο
cum
,
γιατί δηλώνει αιφνίδιο
γεγονός, εκφέρεται με
οριστική παρακειμένου και σε σχέση με
την
προσδιοριζόμενη
κύρια πρόταση δηλώνει το υστερόχρονο
στο παρελθόν. Μετά
τον
αντίστροφο cum
υπάρχει το επίρρημα
repente,
ενώ στην κύρια πρόταση
υπάρχει
το επίρρημα vix
apparuit:
ρήμα
ei
:
αντικείμενο
species:
υποκείμενο
horrenda:
επιθετικός
προσδιορισμός στο
species
repente:
επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου
στο
apparuit
5.Existimavit
ad se venire hominem ingentis magnitudinis et facie squalida,
similem
effigiei mortui.
existimavit:
ρήμα
ad
se:εμπρόθετος
προσδιορισμός της κίνησης σε πρόσωπο
στο venire
venire:
αντικείμενο
hominem:
υποκείμενο στο
venire
ingentis:
επιθετικός
προσδιορισμός στο
magnitudinis
magnitudinis:
γενική της
ιδιότητας στο hominem
facie:
αφαιρετική της
ιδιότητας στο hominem
squalida:
επιθετικός
προσδιορισμός στο
facie
similem:
κατηγορηματικός
προσδιορισμος στο hominem
effigiei:
δοτική αντικειμενική
στο similem
mortui:
γενική αντικειμενική στο effigiei
6.Quem
simul aspexit Cassius:
δευτερεύουσα
επιρρηματική χρονική πρόταση
ως
επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου
στο περιεχόμενο των κύριων
προτάσεων
7 και 8. Εισάγεται με το χρονικό σύνδεσμο
simul,
εκφέρεται
με
έγκλιση οριστική γιατί δηλώνει μόνο το
χρόνο και τίποτε άλλο, σε χρόνο
παρακείμενο, γιατί σε
σχέση με τις προσδιοριζόμενες προτάσεις
δηλώνει το
προτερόχρονο στο
παρελθόν.
aspexit:
ρήμα
Cassius:
υποκείμενο
Quem
:
αντικείμενο
7.timorem
concepit
concepit:
ρήμα
timorem:
αντικείμενο
8.nomenque
eius audire cupivit.
cupivit:
ρήμα
audire
:
αντικείμενο
nomen
:
αντικείμενο στο
audire
eius:
γενική κτητική στο nomen
**similem
effigiei mortui :
παράθεση στο hominem
9.Respondit
ille se esse Orcum.
respondit:
ρήμα
ille:
υποκείμενο
se:
υποκείμενο
στο esse
esse
: αντικείμενο
Orcum:
κατηγορούμενο
στο se
10.Tum
terror Cassium concussit
concussit:
ρήμα
terror:
υποκείμενο
Cassium
:
αντικείμενο
Tum:
επιρρηματικός
προσδιορισμός του χρόνου στο concussit
11.et
e somno eum excitavit.
excitavit:
ρήμα
eum:
αντικείμενο
e
somno: εμπρόθετος
προσδιορισμός της εξόδου από κατάσταση
στο excitavit
12.Cassius
servos inclamavit
inclamavit:
ρήμα
Cassius:
υποκείμενο
servos:
αντικείμενο
13.et
de homine eos interrogavit.
interrogavit:
ρήμα
eos:
αντικείμενο
de
homine:
εμπρόθετος προσδιορισμός της αναφοράς
στο interrogavit
14.Illi
neminem viderant.
viderant:
ρήμα
illi:
υποκείμενο
neminem:
αντικείμενο
15.Cassius
iterum se somno dedit
dedit:
ρήμα
Cassius:
υποκείμενο
iterum:
επιρρηματικός
προσδιορισμός του χρόνου στο
dedit
se
: αντικείμενο
(αμ.)
somno:
αντικείμενο (εμ.)
16.eandemque
speciem somniavit.
somniavit:
ρήμα
speciem:
αντικείμενο
eandem:
επιθετικός προσδιορισμός στο speciem
17.Paucis
post diebus res ipsa fidem somnii confirmavit.
confirmavit:
ρήμα
res:
υποκείμενο
ipsa:
κατηγορηματικός
προσδιορισμός στο res
fidem
:
αντικείμενο
somnii
: γενική
υποκειμενική στο fidem
paucis
:
επιθετικός
προσδιορισμός στο diebus
post
diebus: εμπρόθετος
προσδιορισμός του χρόνου στο confirmavit
18.Nam
Octavianus supplicio capitis eum adfecit.
adfecit:
ρήμα
Octavianus:
υποκείμενο
eum
: αντικείμενο
supplicio
:
αφαιρετική οργανική του μέσου στο
adfecit
capitis:
γενική της ποινής
στο supplicio
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ
ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Η ΙΔΙΟΤΗΤΑ:
Η ιδιότητα στα λατινικά
δηλώνεται με δύο τρόπους:
- με γενική, όταν πρόκειται για μόνιμη ιδιότητα.
- με αφαιρετική, όταν πρόκειται για παροδική ιδιότητα.
Σημείωση:
όταν πρόκειται για ιδιότητα που είναι
χαρακτηριστική
ή είναι πνευματικό
χάρισμα, τότε
δικαιολογούνται και οι δύο πτώσεις
(γενική και
αφαιρετική).
TA
ΕΙΔΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΙΚΟΥ
CUM
1.ΧΡΟΝΙΚΟΣ
+ Οριστική
οποιυδήποτε χρόνου
2.ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟΣ
+ Οριστική
3.ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟΣ+
Οριστική Παρακειμένου – στην
κύρια πρόταση τα μόρια vix
(dum), aegre.Λέγεται
αντίστροφος διότι στην πραγματικότητα
κύρια πρόταση νοηματικά είναι η
δευτερύουσα και χρονική η κύρια.
4. ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ/
ΔΙΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ +
Υποτακτική Παρατατικού (σύγχρονο) ή
υπερσυντέλικου (προτερόχρονο), όταν
μεταξύ δευτερεύουσας χρονικής και
κύριας πρότασης υπάρχει σχέση αιτίας
– αποτελέσματος.
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Ε΄
Κλίση Ουσιαστικών
Η
ε΄ κλίση περιλαμβάνει
θηλυκά ονόματα,
εκτός από τα dies
και meridies
που είναι αρσενικά και κλίνονται ως
εξής:
Singularis
Pluralis
Nom. res dies res dies
Gen. rei diei rerum dierum
Dat. rei diei rebus diebus
Acc. rem diem res dies
Voc. res dies res dies
Abl. re die rebus diebus
Παρατηρήσεις:
- Πλήρη πληθυντικό αριθμό έχουν μόνο τα res και dies.
- Τα πέντε ουσιαστικά acies, facies, effigies, species, spes, έχουν μόνο τις τρεις όμοιες πτώσεις του πληθυντικού (ονομαστική, αιτιατική και κλητική). Κατά σειρά σημαίνουν: ακμή – παράταξη, πρόσωπο, εικόνα, όψη – είδος – ιδέα, ελπίδα.
- Τα υπόλοιπα ουσιαστικά της ε΄ κλίσης δεν έχουν πληθυντικό.
|
|
SINGULARIS.
|
PLURALIS.
|
||||
|
|
MAS..
|
FEM.
|
NEUT.
|
MAS.
|
FEM.
|
NEUT.
|
|
Nom.
|
īdem
|
eadem
|
idem
|
eīdem,
iīdem īdem
|
eaedem
|
eadem
|
|
Gen.
|
eiusdem
|
eiusdem
|
eiusdem
|
eōrundem
|
eārundem
|
eōrundem
|
|
Dat.
|
eīdem
|
eīdem
|
eīdem
|
eīsdem
|
eīsdem
|
eīsdem
|
|
Acc.
|
eundem
|
eandem
|
idem
|
eōsdem
|
eāsdem
|
eadem
|
|
Abl.
|
eōdem
|
eādem
|
eōdem
|
eīsdem
|
eīsdem
|
eīsdem
|
Dat. Abl. Plu. īsdem
or iīsdem
- ΠΡΟΣΟΧΗ: m + d = nd.
ΤΟ ΡΗΜΑ CAPIO
– CEPI – CAPTUM - CAPERE
|
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
|
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
|
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
|
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
|
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
|
|
|
capio
capis
capit
capimus
capitis
capiunt
|
capiebam
capiebas
capiebat
capiebamus
capiebatis
capiebant
|
capiam
capies
capiet
capiemus
capietis
capient
|
cepi
cepisti
cepit
cepimus
cepistis
ceperunt-cepere
|
ceperam
ceperas
ceperat
ceperamus
ceperatis
ceperant
|
|
ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
|
|
cepero
ceperis
ceperit
ceperimus
ceperitis
ceperint
|
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1.
Να γραφεί η μετάφραση του κειμένου:
ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
|
Post
bellum Actiacum Cassius Parmensis, qui in exercitu M. Antonii
fuerat, Athenas confugit. Ibi vix animum sollicitum somno dederat,
cum repente apparuit ei species horrenda. Existimavit ad se venire
hominem ingentis magnitudinis et facie squalida, similem effigiei
mortui. Quem
simul aspexit Cassius, timorem concepit nomenque eius audire
cupivit. Respondit ille se esse Orcum. Tum terror Cassium concussit
et e somno eum excitavit. Cassius
servos inclamavit et de homine eos interrogavit. Illi neminem
viderant. Cassius iterum se somno dedit eandemque speciem somniavit.
Paucis post diebus res ipsa fidem somnii confirmavit. Nam Octavianus
supplicio capitis eum adfecit.
|
________________________________________
________________________________________
________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________
________________________________________
|
2. Να
γραφούν οι αρχικοί χρόνοι των ρημάτων
του κειμένου:
3.
Να γίνει συντακτική ανάλυση των όρων
του κειμένου:
Post bellum Actiacum Cassius Parmensis,
qui in exercitu M. Antonii fuerat,
Athenas confugit. Ibi vix animum
sollicitum somno dederat, cum repente apparuit
ei species horrenda. Existimavit ad se
venire hominem ingentis magnitudinis et
facie
squalida, similem effigiei mortui. Quem
simul aspexit Cassius, timorem
concepit nomenque eius audire cupivit.
Respondit ille se esse Orcum. Tum terror
Cassium
concussit et e somno eum excitavit. Cassius
servos inclamavit et de
homine eos interrogavit. Illi neminem
viderant. Cassius iterum se somno dedit
eandemque speciem somniavit. Paucis post
diebus res ipsa fidem somnii
confirmavit. Nam Octavianus supplicio
capitis eum adfecit.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου